عوامل تصفیه آبمواد شیمیایی و افزودنی هایی هستند که برای تصفیه، حالت دادن و محافظت از سیستم های آب در کاربردهای مختلف استفاده می شوند. از تصفیه آب صنعتی گرفته تا تصفیه آب مسکونی، عوامل مختلف عملکردهای منحصر به فردی مانند ضدعفونی، کنترل pH، مهار رسوب و جلوگیری از خوردگی را انجام می دهند. در اینجا چند گزینه رایج برای عوامل تصفیه آب آورده شده است:
1. ضدعفونی کننده ها
- کلر: کلر و ترکیبات کلر (مانند هیپوکلریت سدیم) به طور گسترده برای ضدعفونی در منابع آب شهری، استخرهای شنا و تصفیه فاضلاب استفاده می شود. آنها به طور موثر باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا را از بین می برند.
- کلرامین: کلرامین که از ترکیب کلر و آمونیاک تشکیل می شود، اغلب در سیستم های آب شهری به عنوان یک ضد عفونی کننده ماندگارتر از کلر به تنهایی استفاده می شود.
- ازن: ازن یک عامل اکسید کننده قوی است که برای ضد عفونی کردن آب آشامیدنی، کشتن میکروارگانیسم ها و حذف ترکیبات آلی استفاده می شود. به ویژه در برنامه هایی که به درجه خلوص بالایی نیاز دارند مفید است.
- اشعه ماوراء بنفش (UV): اگرچه یک عامل شیمیایی نیست، درمان UV معمولاً برای ضد عفونی آب در محیط های مسکونی و صنعتی با کشتن پاتوژن ها و باکتری ها بدون مواد شیمیایی استفاده می شود.
2. تنظیم کننده pH
- هیدروکسید سدیم (سودا سوز آور): اغلب برای افزایش PH آب اسیدی به آن اضافه می شود. معمولاً در محیط‌های صنعتی که آب اسیدی می‌تواند لوله‌ها یا تجهیزات را خورده کند، استفاده می‌شود.
- اسید سولفوریک و اسید کلریدریک: این اسیدها برای کاهش pH آب استفاده می شوند، به ویژه در تصفیه آب صنعتی برای جلوگیری از رسوب و مدیریت فرآیندهای حساس به pH مفید هستند.
- بی کربنات سدیم: این یک تنظیم کننده pH ملایم تر است که معمولاً در سیستم های تصفیه آب خانگی برای بالا بردن pH و کاهش اسیدیته بدون ایجاد PH بالا استفاده می شود.
3. منعقد کننده ها و لخته سازها
- سولفات آلومینیوم (آلوم): آلوم یک منعقد کننده رایج در تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب است که به حذف مواد جامد معلق با چسباندن آنها به یکدیگر به ذرات بزرگتر برای حذف آسانتر کمک می کند.
- کلرید آهن: این منعقد کننده به طور گسترده در تصفیه فاضلاب برای بهبود حذف مواد آلی و فسفر استفاده می شود و آن را در شفاف سازی آب ارزشمند می کند.
- پلی آکریل آمیدها: این پلیمرها که به عنوان لخته ساز استفاده می شوند، ذرات معلق را جذب می کنند و به آنها کمک می کند به هم چسبیده و ته نشین شوند. آنها اغلب در ترکیب با منعقد کننده ها استفاده می شوند.
4. بازدارنده های خوردگی
- ارتوفسفات ها: معمولاً به آب آشامیدنی اضافه می شود تا یک لایه محافظ بر روی لوله ها ایجاد کند و از خوردگی جلوگیری کند و آبشویی سرب و مس را در سیستم های توزیع آب کاهش دهد.
- پلی فسفات ها: برای کنترل رسوب و خوردگی در سیستم های سرمایش و گرمایش صنعتی با اتصال با مواد معدنی محلول برای جلوگیری از تشکیل رسوب استفاده می شود.
- سیلیکات سدیم: سیلیکات سدیم که اغلب در تصفیه آب بویلر استفاده می شود، با ایجاد یک لایه نازک و شیشه ای بر روی سطوح فلزی از خوردگی محافظت می کند.
5. بازدارنده های مقیاس
- پلی فسفات ها و فسفونات ها: این مواد شیمیایی با اتصال یون های کلسیم و منیزیم به کنترل تجمع رسوب به ویژه در سیستم های آب سخت کمک می کنند.
- EDTA (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید): عامل کیلیت است که با اتصال به یون های فلزی که باعث ایجاد رسوب می شوند، از رسوب در بویلرها، برج های خنک کننده و سایر سیستم های صنعتی جلوگیری می کند.
- اسید سیتریک: در برخی از کاربردها، اسید سیتریک به عنوان یک بازدارنده و پاک کننده طبیعی رسوب، به ویژه در سیستم های آب در مقیاس کوچکتر یا سازگار با محیط زیست استفاده می شود.
6. عوامل اکسید کننده
- پرمنگنات پتاسیم: اغلب برای تصفیه آهن و منگنز در منابع آب استفاده می شود، پرمنگنات پتاسیم این عناصر را اکسید می کند تا جامداتی را تشکیل دهد که می توان آنها را فیلتر کرد.
- پراکسید هیدروژن: در ضدعفونی و حذف آلاینده های آلی در آب آشامیدنی و فاضلاب استفاده می شود. همچنین می تواند کلر را در برخی کاربردها خنثی کند.
- دی اکسید کلر: یک عامل اکسید کننده موثر که بیوفیلم را کنترل می کند، آهن و منگنز را حذف می کند و بدون تشکیل بسیاری از محصولات جانبی ضد عفونی مرتبط با کلر، ضدعفونی می کند.
7. عوامل ضد کف
- آنتی فوم های مبتنی بر سیلیکون: معمولاً در سیستم های تصفیه آب صنعتی به ویژه در بویلرها و برج های خنک کننده برای کنترل کف ناشی از ترکیبات آلی و سورفکتانت ها استفاده می شود.
- ضد کف های مبتنی بر الکل: هم در صنایع فاضلاب و هم در صنایع فرآوری مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و در کاهش کف موثر بوده و برای مصارف غذایی بی خطر هستند.
8. بیوسیدها و جلبک کش ها
- ترکیبات آمونیوم چهارتایی (Quats): این بیوسیدها در برج های خنک کننده، سیستم های فاضلاب و گاهی اوقات در استخرها برای کنترل باکتری ها، جلبک ها و قارچ ها استفاده می شوند.
- سولفات مس: اغلب به عنوان یک جلبک کش در استخرها، مخازن و استخرها استفاده می شود، سولفات مس به کنترل رشد جلبک ها کمک می کند، اما باید با دقت استفاده شود تا از سمیت در محیط های آبی جلوگیری شود.
- گلوتارآلدئید: معمولاً در کاربردهای نفت و گاز به عنوان یک بیوسید بخصوص برای کنترل رشد میکروبی در خطوط لوله و مخازن استفاده می شود.
9. عوامل دکلره
- تیوسولفات سدیم: معمولاً در آکواریوم ها و کاربردهای صنعتی برای خنثی کردن کلر در آب تصفیه شده قبل از انتشار یا استفاده مجدد استفاده می شود.
- کربن فعال: اغلب در فیلترهای آب برای حذف کلر و کلرامین و همچنین سایر ناخالصی های شیمیایی استفاده می شود. معمولاً در سیستم های تصفیه آب خانگی و صنعتی یافت می شود.
10. عوامل تخصصی برای سیستم های غشایی
- آنتی اسکالانت های اسمز معکوس (RO): این مواد شیمیایی از تشکیل رسوب بر روی غشاهای RO جلوگیری می کنند و عمر آنها را افزایش می دهند و عملکرد کارآمد را تضمین می کنند.
- پاک کننده های غشایی: پاک کننده های اسیدی و قلیایی در سیستم های غشایی برای حذف عوامل رسوب دهنده از جمله رسوبات آلی و معدنی استفاده می شود.
خلاصه
عوامل تصفیه آب نقش مهمی در تضمین کیفیت، ایمنی و طول عمر سیستم های آب در کاربردهای مختلف دارند. خواه ضد عفونی کردن آب آشامیدنی، جلوگیری از خوردگی در تجهیزات صنعتی، یا کنترل رشد بیولوژیکی در برج های خنک کننده، گزینه های تخصصی زیادی برای نیازهای مختلف تصفیه آب وجود دارد. انتخاب عوامل تصفیه آب مناسب به عواملی مانند ترکیب آب، کاربرد، الزامات نظارتی و طراحی سیستم بستگی دارد.
